эмийн зохистой хэрэглээ |
2019-11-17 - жирэмсэн үед хэрэглэж болохгүй эм
Пенициллин жирэмсэний эрт хугацаанд хэргэлвэл хөврөл, ургийн гар, хөл бүрэлдэх тогтолцоонд муугаар нөлөөлж зэрэмдэг гаж хөгжил үүсдэг.
Тетрациклинний бүлгийн антибиотикууд жирэмсний туршид ургийн өсөлт,яс,элэг,шүд,нүдэнд муугаар нөлөөлдөг араг ясаны гажиг хөгжил үүсдэг.
- A-жирэмсэн эхэд хийгдсэн судалгаагаар урагт сөрөг нөлөөгүй болох нь нотлогдсон бодис /B,C,D,E vit/
- B-Амьтанд хийгдсэн судалгаагаар урагт сөрөг нөлөөгүй харин жирэмсэн эхэд судлагдаагүй
- C-Амьтанд сөрөг нөлөө үзүүлсэн харин жирэмсэн эхэд судлагдаагүй
- D-Жирэмсэн үед хэрэглэхэд сөрөг нөлөөтэй байж болзошгүй
- X-Хүн болон амьтанд аль алинд нь урагт сөрөг нөлөөтэй болох нь илэрсэн
- NR-Not Rated ( Одоо судлагдаж буй эмийн бодис )
Жирэмсэн эхийн фармакокинетикийн онцлог
- Эмийн үйлдэл эхэд нөлөөлөх байдал:
- Жирэмсэн болмогц биед боловсорч эхлэн дааврын нөлөөгөөр арьс биеийн гадаад хээлбэр, зан харьцаанаас гадна эрхтэн системд гарах өөрчлөлтийн улмаас эмийн шимэгдэлт, тархалт, ялгаралт өөрчлөгддөг
- Зарим эмийн биохүрэхүй /F/ ихэснэ.Энэ нь жирэмсэн үед ерөнхийдөө ходоод гэдэсний үйл ажиллагаа сулардагтай холбоотой.(прогестроны плазмын түвшин өндөрсдөгтэй холбоотой гэж үздэг) Үүний улмаас дигоксин зэрэг усанд муу уусдаг эмүүдийн шимэгдэлт ихэснэ
- Захын цусан хангамж ихэсдэгийн улмаас булчинд тарьж хэрэглэхэд эмийн шимэгдэлт сайжирна
- Зарим эмийн биохүрэхүй /F/ багасна.(ХБЗ-д метаболизмд ордог эмүүд)
- Ханаагүй тосны хүчил ихэсдэг нь эмийн уурагтай холбогдолтыг багасгана
- Эмийн чөлөөт хэсгийн хэмжээ ихэснэ
- Эмийн тунгийн зарим хэсэг урагт тархан очдог
- Эргэлдэх цусны хэмжээ 1/3р ихэсдэг
- Плазмын эмийн тунгийн агууламж хэвийн хэмжээнээс багасна(ампициллин,цефазолин, гентамицин...г.м)
Эхний 17 хоног.Энэ үед эм нөлөөлвөл ихэвчлэн жирэмслэлт таслагддаг.Өөрөөр хэлбэл үр хөврөл хөнөөгдөх буюу эмбрионд хортой нөлөө илэрнэ.
Эм урагт хэрхэн нөлөөлөх нь жирэмсний хугацаанаас хамаарах бөгөөд жирэмсний хугацааг эмэнд өртөх өртөмжөөр нь 3 ангилдаг
- Өөхөн эдийн хамжээ мөн нэмэгддэгтэй холбоотой
- Уурагтай холбогдолт багасна
- Сийвэнгийн альбумин 20% багасна
Эритромицин харьцангуй
хор нөлөө багатайд тооцогддог
харин жирэмсэний төгөсгөлд
ихээр хэргэлвэл ургийн элэгний
үйл ажилгаанд муугаар нөлөөлдөг нь нотлогдсон.
- Фенотоин-сэтэрхий уруул, цоорхой тагнай
- Карбамазепин- нугасны эвэрхий
- Метронидазол-элэг гэмтээх
- Хлорамфеникол-саарал синдром
- Аминогликозид-сонсгол хордуулах
- Тетрациклин-нүдний өнгө, элэг гэмтээх
АНУ-н FDA-с эмийг жирэмсэн үед нөлөөлөх нөлөөллөөр нь 6 ялган катекорчилсон
жирэмсний сүүлийн сард хэрэглэсэн эм эхийн төрөх үйл ажиллагаанд сөргөөр нөлөөлж болохын зэрэгцээ төрсний дараа нярайн гадаад орчинд дасан зохицох явдалд муу нөлөө үзүүлж болдог
Парацетамол : Цус задрах шинж илэрч,цус багадах ,хамраас цус шүүрэмтгий болгоно.
жирэмсэн үед сөрөг нөлөө үзүүлдэг нь илэрхий болсон эмүүдийг аль хир ноцтой нөлөөлөх байдлаар нь гурван зэрэг болгон ангилна. Үүнд:
- Бластогенез үе
- Үр хөврөл ба эрхтэн хөгжлийн үе, органогенез, эмбриогенез
- Ургийн өсөлт хөгжлийн үе гэж гурав хуваан ангилдаг
- Хүчтллэг зарим эмийн чөлөөт хэсгийн хэмжээ ихэснэ
- Суурилаг эмийн чөлөөт хэсгийн хэмжээ багасна
Үр хөврөл ба эрхтэн хөгжлийн үе, органогенез, эмбриогенез 18-56 хоног. Энэ үед эмийн нөлөөгөөр үр хөврөл хөнөөгдөж болхын зэрэгцээ аль нэг эрхтэн системийн гаж хөгжил үүсч болно
- Эрүүл мэндийн тухай хууль
- 2014 оны Эрүүл мэндийн сайдын 338 тоот тушаал, “Жирэмсэн болон төрсний дараах үед үзүүлэх тусламж үйлчилгээ”-ний Журам
- Т .Эрхэмбаатар, Э.Лхавга-очир “ЭХ БАРИХЫН ТУЛГАМДСАН ЭМГЭГ” УБ 2013 он
- Б.Шижирбаатар “ЭХ БАРИХ” I- дэвтэр, УБ 2007
- Батхуяг П., Оргил Б. “Эмийн зохистой хэрэглээ ба эмэн эмчилгээний гарын
- Авлага”. УБ 2008
- “ Монгол улсын эмийн бүртгэлийн жагсаалт” ЭМХҮТ, 2008 оны 11 сар
- http://www.mongolmed.mn/article/1456
- http://www.doogii_doctor.miniih.com/index.php/home/post/22
Б Төрөхийн өмнөх 1 сар орчмын үе
А 18-22 дугаар долоо хоног:тархины биоцахилгаан идэвхжил ,гармоны бүтээлийн үе Энэ үед сөрөг нөлөөтэй эм хэрэглэвэл
- Цитостатик -ууд: метотрексат, циклофосфамид, винкристин, фторурацил г.м.
- Мөөгөнцөрийн эсрэг ба хавдарын эсрэг нөлөөт антибиотик-ууд: актиномицин, рубомицин г.м.
- Иммунодепрессант -ууд: азатиоприн г.м.
1. Жирэмсэн үед хүчтэй сөрөг нөлөө үзүүлэх эм
Жирэмсэн үед,ялангуяа жирэмсний эхний
гурван сард аль болох эм хэрэглэхгүй байх нь зүйтэй.Эмийн ашигтай үйлдэл нь уг эмийн урагт үзүүлж болох сөрөг нөлөөнөөс нь давуутай байгаа тэр үед л эмийг хэрэглэх хэрэгтэй.
Жирэмсэн үед урагт хэрхэн нөлөөлөх нь тодорхойгүй (өөрөөр хэлбэл судлагдаагүй) ба шинэ эмийг жирэмсэн үед хэрэглэхгүй байвал зохино
Жирэмсэн үед эмийг аль болох эмчилгээний бага тунгаар хэрэглэх нь зүйтэй
Окситоцин
Өнчин тархины арын долийн дааврыг нийлэг аргаар гарган авсан бэлдмэл.
Умайн булчинг үечлэн амралттай агшаана. Сүүний шүүрлийг ихэсгэнэ.
Төрөлт идэвхижүүлэх, умайн цус тогтоох, төрсний дараах умайг агшааж эхийн байдалд оруулах зорилгоор хэрэглэнэ.
1мл ампултай савлагдана. Судсанд дуслаар эсвэл булчинд тарьж хэрэглэнэ.
Үр хөврөл ба эрхтэн хөгжлийн үе, органогенез, эмбриогенез
Эх барихын эмийн хэрэглээ
Бластогенез үе
Эмийн шимэгдэлт
56 хоногоос хойших үе.Энэ үед эмийн нөлөөгөөр ургийн хөгжил саатах болон эрхтэн системийн үйл ажиллагааны эмгэгүүд үүсч болно.
Энэ үеийн дотор:
- САА-дууд, ялангуяа бисептол
- Микробын эсрэг нөлөөт нийлэг эм: метронидазол, фазижин г.м.
- Гурван цагирагт антидепрессант
- Транквилизатор: мепробамат г.м.
- Бэлгийн гормон: эстрогенууд г.м.
3. Жирэмсэн үед багавтар сөрөг нөлөө үзүүлж болох эм
- Элэгний микросомын холимог үйлдэлт оксидазагийн идэвхи ихэснэ
- Глюкуротрансфераза, метилтрансферазагийн идэвхи суларч сульфатжуулалт идэвхждэг
- Прогестрон, эстрогений гормоны харьцаа өөрчлөгддөг нь эмийн метаболизмд нөлөөлдөг
- Креатиний клиренс 50% ихэсдэг.Эмийн ялгаралт жирэмсний хугацаанаас хамаарч харилцан адилгүй байдаг
- Эхний саруудад бөөрөөр ялгардаг эмийн ялгаралт хэвийн буюу түргэснэ
- Сүүлийн саруудад ихэвчлэн удааширна
\
Жирэмсэн үед эм хэрэглэх
ерөнхий зарчим
Эх сурвалж
Метронидазол : Хавдар үүсгэх эрсдэлтэй ,
эхний 3 сард ураг зулбах тохиолдол элбэг . Жирэмсэн үед хоолны дуршил буурна ,бөөлжүүлнэ.
Жирэмсэн үед хэрэглэсэн эмээс үүсэх сөрөг нөлөө
төрлөгийн 2- р үеийн эмийн хэрэглээ
Метилэргометрин
Гол үйлдэл нь умайн булчингийн тонусыг ихэсгэх, дотор эрхтэн, судасны гөлгөр булчингийн тонусыг ихэсгэнэ. ТМС нөлөөлж тайвшруулах, судас хөдөлгөх төвийг дарангулах, тэнэгч мэдрэлийн төв, бөөлжилтийн төвийн сэргээх үйлдэлтэй.
Хэрэглэх заалт:
• Умайн булчингийн чангаралгүйгээс үүдсэн төрсний дараах цус алдалт
• Кесарав хагалгааны дараа бол он үр хөндөлтийн дараа умайн булчин хэвэндээ орох үйл явц суларснаас үүссэн цус алдалт
• Умайн булчингараас үүсэн цус алдал
2. Жирэмсэн үед дунд зэргийн сөрөг нөлөө үзүүлэх эм
- тархи бүтцийн хувь үйл ажилганы алдагдалтай
- Цус төлжүүлэх эрхтэн үүсч байдаг учир төрөлхийн АНЕМИ тай хүүхэд төрөх
- Гормон дарангүйлах эм хэрэглэвэл аль 1 гормоны дутагдалтай эсвэл төрөлхийн үргүй байж болно
Ургийн өсөлт хөгжлийн үе
Гентамицин : Жирэмсний 2 дахь гурван
сард сонсголын эрхтэн гэмтэх,
Эмийн ялгаралт
- Зарим антибиотик: Аминогликозидын ба тетрациклины бүлэг, рифамицин г.м.
- Хими заслын зарим эм: Аминохинолоны уламжлал: хлорохин, делагил г.м.
- Хининий бэлдмэл: хинидин г.м.
- Таталдаа намдаах зарим эм: дифенин, финлепсин г.м.
- Паркинсонизмыг эмчлэх эм,
- Литийн давс
- Цусны сийвэн ба эсийн гаднах шингэний хэмжээ 50% ихэсдэг
- Зүрхний цус хөөх чадвар 30% нэмэгддэг
- Бөөрний цусан хангамж 50% нэмэгддэг
Эмийн хувиралт
- Энгийн диффузи: (тосонд уусамхай ионжоогүй 250-600 молекул жинтэй, уурагтай холбогддоггүй нэгдлүүд)
- Хөнгөвчлөлтэй диффузи(глюкоз, сахарын зүйлс)
- Идэвхтэй зөөгдөлтпуринууд,аминхүчлүүд, усанд уусамхай витаминууд, )
Эхэсээр нэвтрэх механизм
Жирэмсэн үед антибиотик
болон бусад эм хэрэглэснээс
үүсэх эмгэг байдлууд
Сэтгэгдлүүд
2021-05-02 - ganaa2
Бичсэн: ганбилэг (зочин)
sain bna uu bi odoo 6 n doloo honogtoi jiremsen sayhan l jiremsenee medlee jiremsenii omnoh doloo honoguudad микосист geed emiig 3shirhegiig uusan mon aspirin 81 odor bolgon bas loktopit geed ashigtai bakter odriin 2 iig uuj bsan hvvhded sorog noloo ni her boloo